Każdy, kto dba o swoją dietę, pilnuje także, aby była ona bogata w roślinne produkty, które dostarczają witamin, minerałów i błonnika. Mało kto jednak posiada solidną wiedzę o bogactwie naturalnych fitoskładników. Niektóre z nich mają właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające i są szczególnym darem dla naszego organizmu.

Jeśli pójdziesz do sklepu i przejrzysz etykiety jogurtów, majonezów,  margaryn, soków pomarańczowych lub płatków śniadaniowych, możesz zauważyć, że niektóre z nich zawierają sterole roślinne. Jednym z pierwszych produktów wzbogaconych sterolami była margaryna. Dziś wiemy, że nie jest ona zdrowym substytutem masła, ponieważ zawiera tłuszcze trans, ale producenci, dodając sterole, i tak próbują ją reklamować jako zdrową i wartościową.

Przeczytaj koniecznie: Jak żyć zdrowo? Czy wszystko, co robimy, wpływa na długość życia?

Jak działają sterole roślinne?

Sterole roślinne pomagają  obniżyć poziom cholesterolu LDL - formy cholesterolu związanej z chorobami układu krążenia. Jednak trzeba pamiętać, że musielibyśmy jeść sporo produktów zawierających sterole, aby zobaczyć znaczną redukcję LDL. Naturalne pokarmy roślinne, takie jak orzechy, warzywa, zboża, rośliny strączkowe i orzechy zawierają tylko niewielkie ilości tych związków i to niestety nie wystarczy, żeby wpływać na poziom lipidów. Wyższy poziom steroli mają za to te produkty, do których je dodano w procesie produkcyjnym, czyli wspomniane wcześniej jogurty, sok pomarańczowy itp. Przykładowo, niektóre soki wzbogacone mają prawie gram steroli w każdej szklance, a żeby czerpać korzyści z tych związków, potrzebujemy minimum dwa gramy dziennie.

cholesterol LDL

Jakie są potencjalne korzyści wynikające ze spożycia steroli?

Sterole roślinne mają podobną strukturę do cholesterolu wytwarzanego przez organizm i dostarczanego wraz z pożywieniem. A z racji tego podobieństwa, utrudniają jego wchłanianie przez układ pokarmowy. Metaanaliza wielu badań wykazała, że sterole roślinne mogą obniżać poziom cholesterolu LDL o 5% do 15%. Nie jest to dużo, ale wystarczająco, żeby zmniejszyć ryzyko chorób serca. Analiza wykazała, że obniżenie poziomu cholesterolu LDL było największe, gdy badani spożywali sterole w tłustych pokarmach, takich jak majonez, sos sałatkowy i jogurt, oraz gdy były one dostarczane przez cały dzień, a nie np. tylko rano.

Czy są jakieś wady dodawania steroli roślinnych do diety?

W jednym z badań naukowcy odkryli, że te „tłuszcze” roślinne gromadziły się w zastawce aortalnej serca, co rodzi pytanie, czy same powodują choroby serca. Jednak przegląd wielu badań opublikowany przez European Heart Journal nie skorelował wysokiego poziomu steroli roślinnych we krwi z wyższym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych. Nadal nie jest jasne, czy długotrwałe spożywanie wysokich dawek steroli roślinnych jest bezpieczne. Innym problemem jest to, że mogą one zakłócać wchłanianie niektórych witamin, szczególnie tych, które są rozpuszczalne w tłuszczach. W rzeczywistości badania sugerują, że sterole roślinne zmniejszają wchłanianie karotenoidów, przeciwutleniaczy w owocach i warzywach pomarańczy oraz zielonych warzywach nawet o 15%. 

Kolejnym problemem jest rodzaj żywności, w której się znajdują. Jogurt jest zdrową opcją, ale margaryna i wiele płatków śniadaniowych zawierających sterole roślinne, już nie. Nawet sok pomarańczowy ze względu na wysoką zawartość cukru nie będzie zbyt dobrym wyborem, jeśli masz cukrzycę lub stan przedcukrzycowy.

Czy należy spożywać żywność wzbogaconą sterolami roślinnymi?

Jeśli masz wysoki poziom cholesterolu, możesz pokusić się o dodanie do swojej diety pokarmów wzbogaconych sterolami roślinnymi, ale nie wybieraj produktów pakowanych tylko dlatego, że są wzbogacone sterolami.

Upewnij się wcześniej, że jest to zdrowy produkt, bez dodatku cukru i innych związków polepszających smak czy zapach. I choć naturalne produkty mają tych związków nieco mniej, to jednak zawsze będą one lepszym i zdrowszym wyborem. Pamiętajmy bowiem, żeby nie oceniać produktów spożywczych przez pryzmat tylko jednego składnika.

Podsumowanie

Sterole roślinne mogą nieznacznie obniżyć poziom cholesterolu LDL, jeśli spożywasz je regularnie i w odpowiedniej ilości. Jednak żywność zawierająca sterole roślinne nie zawsze jest zdrowym wyborem ze względu na inne dodatki, takie jak np. cukier. Najlepszym rozwiązaniem jest stawianie na zróżnicowaną dietę, obfitującą w produkty roślinne. Pokarmy, które naturalnie zawierają sterole roślinne, są zwykle bogate w  witaminy i minerały, a dodatkowo zawierają błonnik.

Źródła:

https://academic.oup.com/jn/article/136/8/2135/4664773 https://www.jlr.org/article/S0022-2275(20)34722-2/pdf https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22334625/ https://academic.oup.com/eurheartj/article/33/4/444/478504?login=true https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10731187/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19109655/

Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.
Komentarze (0)